چطور ROI را محاسبه کنیم؟ | همه چیز درباره بازده سرمایه‌گذاری

بازده سرمایه‌گذاری (ROI) چیست و چه کاربردی دارد؟

در دنیای سرمایه‌گذاری، یکی از مهم‌ترین معیارها برای ارزیابی عملکرد و مقایسه فرصت‌های مختلف، شاخص بازده سرمایه‌گذاری یا  ROI است. این شاخص ساده اما کاربردی، به ما کمک می‌کند بفهمیم که سرمایه‌گذاری ما چقدر سودآور بوده و آیا ارزش ادامه دادن دارد یا نه.

تعریف بازده سرمایه‌گذاری (ROI)

بازده سرمایه‌گذاری یا ROI مخفف عبارت Return on Investment است و به‌صورت درصدی نشان می‌دهد که چه میزان سود یا زیان از سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورده‌ایم. این شاخص نشان می‌دهد در ازای هر ریالی که سرمایه‌گذاری کرده‌ایم، چقدر سود یا ضرر کرده‌ایم.

فرمول محاسبه ROI

فرمول اصلی محاسبه ROI به این شکل است:

۱۰۰ × (مبلغ سرمایه‌گذاری اولیه / سود خالص سرمایه‌گذاری) ROI =

در این فرمول:

• سود خالص = درآمد کل - هزینه کل
• مبلغ سرمایه‌گذاری اولیه = هزینه‌ای که برای انجام سرمایه‌گذاری پرداخت کرده‌ایم

یک مثال ساده

فرض کنید شما در ابتدای سال ۱۰۰ میلیون تومان در یک صندوق سرمایه‌گذاری گذاشته‌اید و در پایان سال ۱۲۰ میلیون تومان برداشت کرده‌اید. حالا:

• سود خالص = ۲۰ میلیون تومان
• سرمایه‌گذاری اولیه = ۱۰۰ میلیون تومان

ROI = (20,000,000 / 100,000,000) × 100 = 20٪

یعنی بازده سرمایه‌گذاری شما در این مثال ۲۰ درصد بوده است.

محاسبه این شاخص با اعداد دقیق مندرج در صورت‌های مالی شرکت امکان‌پذیر است و در سایت فیبو در بخش تحلیل بنیادی پنجره درآمد آتی قابل مشاهده است

کاربردهای ROI

 ROIفقط در سرمایه‌گذاری‌های بورسی کاربرد ندارد، بلکه در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:

• ارزیابی پروژه‌های کسب‌وکاری: آیا هزینه‌ای که برای یک پروژه پرداخت کرده‌ایم ارزشش را داشته است؟
• مقایسه سرمایه‌گذاری‌های مختلف: مثلاً سرمایه‌گذاری در بازار طلا بهتر است یا خرید سهام؟
• تحلیل کمپین‌های تبلیغاتی: ROI در دیجیتال مارکتینگ برای بررسی اثربخشی کمپین‌ها کاربرد زیادی دارد.

مزایای استفاده از ROI

• سادگی در محاسبه
• امکان مقایسه گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری
• درک سریع از میزان سودآوری یک فعالیت

محدودیت‌های ROI  

با وجود مزایای زیاد، شاخص ROI نیز دارای محدودیت‌هایی است:

• در نظر نگرفتن زمان: این شاخص زمان صرف‌شده برای بازگشت سرمایه را در نظر نمی‌گیرد. مثلاً ROI دو پروژه ممکن است یکسان باشد، ولی یکی از آن‌ها در مدت زمان کوتاه‌تری به سود رسیده باشد.
• نادیده گرفتن ریسک: ROI فقط به سود نگاه می‌کند و ریسک‌های احتمالی سرمایه‌گذاری را در نظر نمی‌گیرد.
• عدم شفافیت در محاسبه سود خالص: تعیین دقیق هزینه‌ها و درآمدها گاهی چالش‌برانگیز است و ممکن است محاسبات را دچار خطا کند.

• منابع خارجی معتبر
• در کنار منابع آموزشی فارسی، مطالعه مقالات بین‌المللی نیز می‌تواند در درک بهتر مفهوم ROI مؤثر باشد. یکی از منابع معتبر در این زمینه، وب‌سایت  Investopedia است که اطلاعات جامع و مثال‌های کاربردی درباره ROI ارائه داده است:
• https://www.investopedia.com/terms/r/returnoninvestment.asp

جمع‌بندی

بازده سرمایه‌گذاری یا ROI یکی از مهم‌ترین ابزارها برای ارزیابی عملکرد سرمایه‌گذاری‌ها است. با اینکه محاسبه آن ساده است، اما در تصمیم‌گیری‌های مالی بسیار مؤثر واقع می‌شود. با این حال باید توجه داشت که در کنار مزایا، محدودیت‌هایی هم دارد و بهتر است به‌تنهایی مبنای تصمیم‌گیری قرار نگیرد.

مطالعه‌ی مقالات مرتبط

اگر با مفاهیم بازده سرمایه‌گذاری آشنا شدید، پیشنهاد می‌کنیم برای درک بهتر تحلیل بنیادی، دو مقاله کاربردی دیگر را هم از دست ندهید:

🔹نسبت P/E چیست و چه کمکی در تحلیل سهام می‌کند؟

 EPS🔹 یا سود هر سهم چیست و چه کاربردی دارد؟